Sarı Nokta Hastalığı Nedir?
Sarı Nokta Hastalığı, gözün arka kısmında yer alan makula adlı bölgenin hasarlanmasıyla oluşan bir görme bozukluğudur. Makula, ince detayları görmeyi mümkün kılan ve merkezi görüşten sorumlu olan özel bir retina bölgesidir. Zaman içerisinde yapısal bozulmalar ve hücre ölümü meydana geldiğinde, cisimlerin netliği azalır ve okuma gibi yakın mesafeli işler zorlaşır. İlerleyici bir süreç gösterdiğinden, erken teşhis ve düzenli göz kontrolleri tedavi başarısını artırabilir.
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD), hastalığın en sık görülen formunu oluşturur ve genellikle 50 yaş üzerinde başlar. Sigara kullanımı, genetik faktörler ve sağlıksız beslenme gibi etkenler, bu rahatsızlığın ortaya çıkma olasılığını yükseltir. Tedavi sürecinde göz hekimi, hastalığın kuru veya ıslak tipte olup olmadığına göre ilaç veya enjeksiyon gibi yöntemler uygulayabilir. Beslenmede antioksidan açısından zengin sebze ve meyveler tüketmek, hastalığın ilerleyişini yavaşlatma konusunda destek olur.
Renk ve ışık algısında yaşanan değişimler, günlük aktiviteleri kısıtlayabileceğinden, düzenli takip ve koruyucu önlemler önem taşır. Göz sağlığı, yaşam kalitesini doğrudan etkilediği için sarı nokta belirtileri fark edildiğinde zaman kaybetmeden uzman görüşü almak faydalıdır.
Sarı Nokta
Genelde sarı nokta hastalığı “kuru” ve “ıslak” olmak üzere iki farklı türde karşımıza çıkar. Kuru tip, daha yavaş ilerleyen ve daha yaygın görülen türdür.
Retinada hücre kaybı ve incelme meydana gelir, bu da görme netliğinde azalmaya neden olur. Islak tip ise daha nadir görülür, ancak daha hızlı ilerler ve retinanın altında anormal damar oluşumu ile kanama riski taşır. Bu türde merkezi görme kaybı daha ani ve ciddi olabilir.
Makulamızda (sarı nokta) bir hastalık meydana geldiği zaman merkezi görüşümüz bozulur ve ayrıntılı görme gerektiren işleri yapmakta zorlanırız. Sarı nokta hastalığında da makulamızdaki yaşa bağlı değişimler buradaki görme hücrelerine zarar vermekte ve görüşümüzü bozmaktadır.
Sarı Nokta Hastalığı Neden Olur?
Genelde sarı nokta hastalığının oluşumu yaşlanmaya bağlıdır, ancak genetik ve çevresel faktörler de etkilidir. Yaşlandıkça retina hücrelerinin hasarı nedeniyle ortaya çıkar. Sarı nokta hastalığı ile ilgili bir aile geçmişi olan kişilerde bu hastalığın gelişme riski daha yüksektir.
Yüksek tansiyon, obezite, sigara içmek ve aşırı güneş gibi çevresel faktörler de hastalığın gelişimini tetikleyebilir. Sağlıksız beslenme ve yetersiz vitamin alımı nedeniyle retina sağlığını olumsuz etkiler.
Sarı Nokta Hastalığının Tanısında Hangi Tetkikler Tapılır?
Rutin göz muayenesi sonrasında göz bebekleri damla ile genişletilerek göz arkası (makula) özel mercekler ile muayene edilir. Sarı nokta hastalığı şüphe edilirse göz doktorunun gerekli gördüğü durumlarda, göz anjiyografisi ve optik koherens tomografi (OKT-göz tomografisi) tetkiki ile tanı kesinleştirilir. Hastalığın tedaviye yanıtı ve takibi de OKT tetkiki ile yapılır.
Kareli Kağıt Testi (Amsler Testi) Nedir?
Kareli kağıt testi merkezi makulayı değerlendiren basit bir testtir. Hastalar evde kendi kendilerini muayene etmek için de bu testi kullanabilirler.
Yakın gözlük takıldıktan sonra 30 cm mesafeden kağıdın ortasındaki noktaya önce bir göz daha sonra diğer göz ile bakılır. Eğer çizgilerde eğrilme, silinme, karanlık alan gibi bulgular izlenirse hemen doktora başvurulması tavsiye edilir.
Sarı Nokta Hastalığının Farklı Tipleri Var Mıdır?
İki tipi vardır. Bunlar yaş tip ve kuru tip sarı nokta türleridir.
Kuru tip sarı nokta: Hastaların %90’ı kuru tiptir. Makulada atık madde birikmesi sonucu görme hücrelerinde hasar meydana gelir. Görme kaybı çok yavaş bir hızda, uzun yıllar içinde meydana gelir. Kuru tip sarı nokta bazen yaş tipe dönebilir.
Yaş tip sarı nokta: Hastaların %10’u bu grupta olmasına rağmen asıl ciddi görme kaybı yaş tipte gözlenir. Retina altında anormal damar gelişimi sonucu retinada kanama ve sıvı birikimi olur. Bu kanama ve sıvı, retina hücrelerine zarar verir ve görme kaybı yapar. Yaş tipte görme kaybı ani gelişir ve hızlı ilerler.
Sarı Nokta Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
En sık sarı nokta hastalığı belirtisi görme azalmasıdır. Cisimleri eğri görme, örneğin kapı kenarlarını düz değil, eğrilmiş gibi görmede önemli bir belirtidir.
Bunlar dışında okurken daha fazla ışık ihtiyacı duyma, renkleri soluk görme, cisimlerin üzerinde gölge veya karanlık leke görme gibi şikayetler olabilir. Hastalar yüzleri tanımada zorlanabilir.
Kimler Göz Doktoruna Başvurmalı?
Yukarıdaki belirtilere sahip olan herkes özellikle 50 yaş üzerinde ise en kısa sürede bir göz doktoruna başvurmalıdır. Bunun dışında ailede sarı nokta hastalığı bulunan, sigara kullanımı hikayesi olan bulunan kişilere daha erken yaşta da olsa göz muayenesi önerilmektedir.
Sarı Nokta Hastalığı Kimlerde Görülür?
En önemli risk faktörü ilerleyen yaştır. Bu yüzden en çok yaşlı kişiler risk altındadır. Bunun dışında aile hikayesi, hipertansiyon ve kalp hastalığı ve sigara kullanımı bilinen diğer risk faktörleridir. Sarı nokta hastalığı gelişmiş ülkelerde en sık körlük sebeblerinden biridir. 2020 yılı itabari ile dünyada 200 milyon civarı sarı nokta hastası olduğu düşünülmektedir.
Sarı Nokta Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hastalığın tipine ve ilerleme derecesine göre değişir, ancak tamamen iyileşmek mümkün olmayabilir. Kuru tip sarı nokta tedavisi genellikle hastalığın ilerlemesini yavaşlatmayı amaçlar. Göz içine yapılan enjeksiyonlar, yaş tip sarı nokta tedavisi yeni damarların oluşumunu engelleyerek görme kaybını durdurmaya çalışır.
Lazer tedavisi de kullanılabilir, ancak bu daha nadir kullanılır. Hastalık tedavisi ile yavaşlatılabilir, ancak genellikle tamamen durdurulamaz. Düzenli göz muayeneleri, erken teşhis için hayati önem taşır.
Sarı Nokta Tedavisi Var Mı?
Günümüzde sarı nokta hastalığı tedavisi yoktur, ancak ilerlemesini yavaşlatmanın birkaç yolu vardır. Kuru tip sarı noktada, vitamin ve mineral takviyeleri görme kaybını durdurabilir. Yaş tip sarı noktada ise göz içine ilaç enjeksiyonları hastalığın ilerlemesini önleyebilir. Bazı durumlarda lazer tedavisi de kullanılabilir, ancak bu daha az yaygındır. Bu tedaviler hastalığı tamamen iyileştirmez, ancak görme kaybını durdurmada faydalı olabilir. Düzenli göz kontrolleri, hastalığın erken teşhisi ve tedavinin yönetimi için çok önemlidir.
Sarı Nokta Hastalığı Ameliyatla Düzelir Mi?
Ameliyatla tamamen iyileştirilmesi mümkün değildir, ancak bazı cerrahi operasyonlar görme kaybını yavaşlatabilir veya hafifletebilir. Lazer tedavisi, özellikle yaşlı sarı nokta hastalarında retina altında anormal damarların oluşumunu durdurmak için kullanılabilir. Bununla birlikte, lazer tedavisi bazı insanlar için uygun olmayabilir ve genellikle hastalığın ilk aşamalarında etkili olur.
Göz içine ilaç enjeksiyonları da ameliyata alternatif bir tedavi yöntemidir. Kuru sarı nokta için ise ameliyat tipik olarak uygulanmaz çünkü bu cerrahi müdahale etkili değildir. Ancak cerrahi işlemler hastalığın ilerlemesini durdurabilir veya görme yetisini kısmen koruyabilir.
Kuru Tip Sarı Nokta Hastalığı Tedavisi Nedir?
Kuru tip sarı nokta hastalığının kesin bir tedavisi yoktur, ancak hastalığın ilerlemesini durdurmak için bazı yollar vardır. Antioksidan vitaminler ve çinko gibi mineral takviyeleri genellikle hastalığın ilerlemesini durdurabilir. Retina hücreleri bu takviyelerle korunur. Düzenli göz muayeneleri ve sağlıklı bir diyet de hastalığı önleyebilir. Kuru tip sarı nokta hastalığı yavaş ilerler, ancak erken teşhis edildiğinde görme kaybı önemli ölçüde azaltılabilir. Tedavi tamamen iyileşme sağlamasa da yaşam kalitesini iyileştirmek amacındadır.
Yaş Tip Sarı Nokta Hastalığı Tedavisi Nedir?
Yaş tip sarı noktalığı tedavisinde amaç, hastalığın ilerlemesini durdurmak, mevcut görme düzeyini korumak ve erken tanı konabilirse görmeyi arttırmaktır. Günümüzde en sık uygulanan tedavi göz içine ilaç enjeksiyonudur.
Göz içine verilen ilaçlar anormal damar oluşumunu küçültmekte ve damar geçirgenliğini azaltmaktadır. Bu sayede kanama ve sıvı birikimi gibi istenmeyen olaylar engellenir ve retinanın daha fazla hasarlanması önlenmiş olur.
Göz içine verilen ilaçlar bir süre sonra göz içinden temizlenecek ve etkinliği bitecektir.
Eğer hasta düzenli kontrollere gelmez ise hastalık tekrar aktive olacaktır. Bu nedenle göz içine ilaç enjeksiyonları belirli aralıklarla tekrarlanır. Tedavinin başarılı olabilmesi hastanın tedaviye uyumuna ve tedavinin düzenli yapılmasına bağlıdır.
Sarı Nokta Hastalığı Yorumları
Prof. Dr. Gökhan GÜLKILIK sarı nokta hastalığı ile ilgili yorumlarda bulunuyor:
Sarı Nokta Hastalığı Tedavisi Fiyatları 2025
Hastalığın tipine (kuru veya yaş), uygulanacak tedavi yöntemine göre sarı nokta hastalığı tedavisi fiyatları değişebilir. Kuru tip sarı nokta genellikle vitamin ve mineral takviyeleri ile tedavi edilirken, yaş tipi sarı nokta daha zor tedavi gerektirir ve bu nedenle sarı nokta hastalığı tedavisi fiyatları genellikle daha pahalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Sarı Nokta Hastalığı Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?
Genelde sarı nokta hastalığı olanlar, gözlerini korumak ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için düzenli göz muayenelerine gitmeli ve sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmelidir. Retina sağlığını desteklemek için antioksidanlar açısından zengin beslenmek, özellikle zeaksantin ve lutein içeren yiyecekleri tüketin. Gözlerin daha fazla oksijen almasına izin vererek sigara içmemek hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. Güneşe çıkarken UV korumalı güneş gözlüğü kullanmak, retinaya zarar verebilecek zararlı ışınlardan korunmanızı sağlar.
Göz sağlığı için tansiyon ve kolesterol seviyelerini kontrol altında tutmak da önemlidir. Düzenli olarak egzersiz yapmak ve sağlıklı bir kiloda kalmak, genel göz sağlığını iyileştirir ve sarı nokta hastalığını önleyebilir.
Gözdeki Sarı Noktaya Hangi Yiyecekler İyi Gelir?
Gözdeki sarı noktaya iyi gelen yiyecekler arasında antioksidan bakımından zengin yiyecekler yer alır. Zeaksantin ve lutein içeren ıspanak ve lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler retina sağlığını korur. Somon gibi omega-3 yağ asitleri açısından zengin balıklar da göz hücrelerini korur. C vitamini içeren turunçgiller ve E vitamini içeren fındık ve badem de retina sağlığını destekler.
Çinko bakımından zengin olan baklagiller ve kırmızı et, gözdeki sarı noktayı önleyebilir. Bu besinler, sarı nokta hastalığının ilerlemesini durdurmada çok önemlidir.
Sarı Nokta Hastalığı İçin En İyi Vitamin Hangisi?
Retina sağlığını koruyan zeaksantin ve lutein içeren antioksidan vitaminler idealdir. Gözdeki sarı nokta, lutein ve zeaksantin sayesinde zararlı ışıklardan korunur ve hücre hasarını azaltır. Ek olarak, C ve E vitamini gibi diğer antioksidanlar serbest radikallerle savaşarak retina hücrelerini zarar görmeden korur.
Çinko, göz sağlığını iyileştirerek sarı nokta hastalığının ilerlemesini durdurabilir. Etkilerini hafifletmede bu vitamin ve mineraller önemli bir rol oynar.
Sarı Nokta Hastalığı Olanlar Nasıl Görür?
Bu insanlar merkezi görmelerinde bulanıklık ve bozulma yaşarlar. Bu hastalık, retinanın merkezi olan makulayı etkilediği için, özellikle okuma, yazma ve yüz tanıma gibi günlük aktivitelerde zorluklar yaşarlar. Görüşün merkezinde karanlık ya da boş bir alan oluşabilir ve daha sonra daha net hale gelir. Bununla birlikte, çevresel görmeleri genellikle korunur, bu nedenle kenarları açıkça görebilirler. Hastalığın ilerleyen aşamalarında, renkler soluk görünmeye başlayabilir ve ayrıntıları görmek zorlaşabilir.
Hastalar, bu görme bozuklukları nedeniyle yaşam kalitelerini önemli ölçüde etkileyebilir.
Sarı Nokta Hastalığı Genetik Mi?
Evet, sarı nokta hastalığının genetik olarak aktarılması mümkündür, çünkü bu hastalığın genetik geçmişi olan bireylerin bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir. Hastalığın gelişiminde genetik yatkınlık önemli bir rol oynar ve bazı insanlar doğuştan bu hastalığa eğilimli olabilir. Bununla birlikte, yaşlanma, sigara kullanımı, kötü beslenme ve aşırı güneşe maruz kalma gibi çevresel faktörler de hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir. Genetik faktörler de bu duruma katkıda bulunabilir.
Bu hastalık ile ilgili ailesel geçmişi olan kişiler, düzenli göz muayenesi ile erken teşhis şansını artırabilir ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. Bu genetik eğilim, hastalığın her zaman ortaya çıkacağını söylemez, ancak risk faktörlerini artırır.
Sarı Nokta Hastalığı Olan Katarakt Ameliyatı Olabilir Mi?
Sarı nokta hastalığı olanlar katarakt ameliyatı olabilir, ancak sonuç hastalığın şiddetine bağlıdır. Katarakt, gözün lensini bulanıklaştırarak görmeyi zorlaştırır, bu nedenle bu bulanıklık ameliyatla giderilir. Ancak sarı nokta hastalığı retina üzerinde zarar verdiği için katarakt ameliyatından sonra görme kalitesi tamamen iyileşmeyebilir. Sarı nokta hastalığı ilerlediyse, ameliyat sonrası görme iyileşmesi zor olabilir. Hastalığın derecesi ve göz doktorunun değerlendirmesi, ameliyat kararını belirler. Bu iki hastalığın etkileri ameliyat öncesi dikkate alınmalıdır.