Katarakt Ameliyatı

Katarakt Ameliyatı Nedir?

Katarakt ameliyatı bulanıklaşan göz merceğinin temizlenmesi ve yerine yapay mercek (lens) takılması işlemidir. Normalde göz merceğimiz şeffaf bir yapıya sahiptir fakat katarakt geliştiğinde mercek bulanıklaşır. Göze gelen ışık dağınık görülür.  Sonuçta görme düzeyimiz azalır. Bu durumda tek tedavi katarakt ameliyatıdır. Genelde katarakt ameliyatı sayesinde rahat bir şekilde daha net görme düzeyiniz olacaktır.

Katarakt Ameliyatı Ne Zaman Gerekir? Kimler Olmalıdır?

Katarakt görmenizi azaltıyor ve günlük işlerinizi yapmanıza engel oluyorsa yapılması gerekir. Eğer katarakt günlük işlerinize mani olumuyorsa belli aralıklarla muayene ile takip edilir. Katarakt genellikle çok yavaş ilerleyen bir rahatsızlıktır.

• Katarakt mesleğimi yapmama engel oluyor mu?
• Katarakt araba kullanmak, kitap okumak gibi günlük aktivitelerimi yapmamı olumsuz etkiliyor mu?
• Çok aydınlık veya loş ortamda görüşüm olumsuz etkileniyor mu?

Bunlar dışında bazı özel durumlarda ameliyatı yapılmasının zorunlu olduğu durumlar vardır. Örneğin katarakt başka bir göz hastalığının tanı ve tedavisini zorlaşıyorsa bu durumda ameliyat ile görme düzeyi çok etkilenmeden yapılabilir. Ayrıca katarakta bağlı göze zarar verebilecek yan etkiler (örnek: göz tansiyonu yükselmesi, göz içinde iltihap) oluşmuş ise yine katarakt ameliyatı erken yapılabilir.

Katarakt Nasıl Oluşur?

Kataraktın en sık sebebi ilerleyen yaştır. Göz merceği proteinlerden oluşmuş şeffaf bir yapıdır. Yaş ilerledikçe bu proteinlerin yapısı değişmekte ve şeffaflıklarını kaybetmektedirler. Katarakt gelişince göz merceği buzlu cam gibi olur. Yapısı bozulan mercek ışığı düzgün odaklayamaz ve göze gelen ışık saçılır. Sonuçta görme kalitesi bozulur hasta günlük işlerini yapmakta zorlanır hale gelir. Bu durumda artık ameliyatın gerekli hale gelmiş demektir.

Yaşlanma dışında katarakt gelişimine sebep olan veya hızlandıran dış etmenler veya bazı hastalıklar vardır. Bunlara örnek:

• Travma
• Diyabet hastalığı
• Bazı ilaçlar (örnek:kortizon)
• Radyasyon
• Sigara kullanımı
• Ultraviyole ışığa maruziyet verilebilir.

Katarakt Belirtileri Nelerdir?

Katarakt belirtilerinin şiddetine bağlıdır. Katarakt erken dönemde fazla belirti vermeyebilir. Fakat katarakt belirli bir seviyeye geldiği zaman şikayetlerde ortaya çıkmaya başlar. En sık şikâyet bulanık görmedir. Bununla beraber aydınlıkta veya güneşli havalarda kamaşma, cisimleri mat ve donuk görme, çatallı görme gibi şikayetler yapabilir. Bu aşamada hasta günlük işlerini yapmakta zorlanır.

Katarakt ilerledikçe göz merceğinin kırıcılığı değiştiğinden gözlük numaralarında hızlı bir değişim olabilir. Bu yüzden sık sık gözlük değiştirme ihtiyacı olur.

Bazen hastalar yakını okumak için artık gözlüğe ihtiyaç duymadıklarını söylerler. Ancak bu geçici bir durumdur ve bir süre sonra hastalar yakını da bulanık görürler. Katarakt ameliyat edilmeyip çok uzun süre beklenirse mercek tamamen matlaşır ve ciddi görme kaybı yapabilir.

Katarakt Türleri Nelerdir?

• Nükleer katarakt; en sık görülen tür budur. Yaşa bağlı gelişir. Katarakt merceğin genelindedir. Çok yavaş ilerler. Erken evrelerinde gözünüz yakını net görmeye başlar ve bu duruma ikinci bahar denir. Katarakt ilerleyince merceğin rengi sarı-kahveye döner. Renkleri ayırt etmek zorlaşır ve yakın görme de bozulur. Loş ışıkta görme daha çok bozulur. Hastalar aydınlık ortamı tercih ederler.  
• Subkapsüler katarakt;Lensin arka yüzünde gelişir. Diğer türlere göre hızlı ilerler ve görmeyi erken evrede bozar. Bu sebeple katarakt ameliyatına gereksinim diğer katarakt türlerine göre daha önce olur. Genellikle aydınlık ortamda ışık saçılmasına bağlı olarak görme daha çok etkilenir. Yakın görme uzak görmeye göre daha erken bozulur.
• Kortikal katarakt; Kortikal kataraktlar göz merceğinin kenar taraflarından üçgen şeklinde gelişen kataraktlardır.Belli bir düzeye geldiğinde ışığın saçılmasına sebep olarak görme azalması yapar. Hem yakın hem uzak eşit düzeyde etkilenir.
• Konjenital (doğuştan) katarakt; Doğuştan itibaren bebeğin bir veya iki gözünde olan kataraktlardır. Gelişimsel katarakt ise çocuk doğduktan sonra gelişen katarakttır. Yetişkin kataraktlarına göre nadir görülürler. Ana rahmindeyken gelişen enfeksiyonlar, bazı metabolik hastalıklar, ve kalıtsal olarak gelişebilir. Konjenital kataraktlar görmeyi etkiliyorsa bebeğin görme sistemi gelişimini bozacağından erken dönemde katarakt ameliyatı uygulanmalıdır. Bebek veya çocuklardaki ameliyatı yetişkinlerde farklılıklar gösterir.
• Travmatik (darbeye bağlı)katarakt; Göze gelen her çeşit travma (delici veya künt) katarakt gelişimine sebep olabilir. Bu kataraktlar travmadan hemen sonra veya yıllar sonra gelişebilir. Travmatik katarakt ameliyatı yapılırken bazı özel işlemler gerekebilir.

Katarakt Ameliyatı Çeşitleri Nelerdir?

Kataraktın kesin tedavisi ameliyattır. Katarakt ameliyatında temel prensip bulanıklaşan göz merceğinin temizlenmesi ve yerine görmeyi sağlayacak yapay mercek takılmasıdır. Lens teknolojisinin henüz gelişmediği dönemlerde göze mercek takılmıyordu. Göze mercek takılmadığı durumda göz çok yüksek derecelerde hipermetrop kalıyor ve hasta şişe dibi gibi kalın gözlük kullanmak durumunda kalıyordu. Modern lenslerle artık hasta gözlükten de kurtarılabiliyor

Günümüzde 3 çeşit katarakt ameliyatı vardır.

1. Ekstra kapsüler katarakt ameliyatı; bu ameliyatta korneaya geniş bir kesi yapılarak katarakt tümüyle göz dışına çıkartılır. Göz içine mercek yerleştirilir. Kesi yeri ince dikişlerle dikilir. Bu teknik eski bir teknik olup çok özel durumlar dışında artık pek uygulanmamaktadır.
2. Fakoemülsifikasyon ile katarakt ameliyatı; Fakoemülsifikasyon ile katarakt ameliyatı günümüzde en sık uygulanması ile en güvenli yöntemdir. Fakoemülsifikasyonda göz içine çok küçük bir kesiden girilerek katarakt ultrasonik ses dalgaları ile parçalanarak temizlenir. Göziçine katlanarak konabilen özel mercekler yerleştirilir. Yara yeri çok küçük olduğu için dikiş konması gerekmez ve gözde astigmat gelişmez. Ayrıca iyileşme çok hızlı olur ve hasta günlük işlerine erken dönebilir.
3. Lazer katarakt ameliyatı; son yıllarda artan popülaritesine rağmen halen günümüzde en çok fakoemülsifikasyon cerrahisi tercih edilmektedir. Yapılan çalışmalar iki yöntem arasında başarı açısından bir fark olmadığını ortaya koymuştur. Lazer katarakt cerrahisinde özel bir lazer ışını kullanılarak ameliyat kesileri ve ameliyatın bazı aşamaları tamamlanır. Katarakt parçalara ayrılır ve daha sonra fakoemülsifikasyon cihazı ile katarakt temizlenir.  En son aşamada göz içine yapay mercek yerleştirilir. Lazer katarakt ameliyatı her katarakta uygulanamamaktadır.

Katarakt Ameliyatım İçin Hangi Mercek Uygun?

Yakın bir zamana kadar sadece tek tip mercek kullanılmakta ve hastalar ameliyat sonrası gözlük kullanma durumunda kalmaktaydı. Günümüzde mercek teknolojisinin gelişmesiyle uzak görme, yakın görme, ve astigmat gibi bozukluklar da ameliyat ile aynı anda düzeltilebilmektedir. Gözünüze  uygun merceğe karar verirken göz doktorunuz  sizi ayrıntılı biçimde muayene edecek ve size uygun mercek şeçenekleri hakkında bilgilendirecektir.

Katarakt Ameliyatı Öncesi Ne Gibi Hazırlıklar Gerekir?

Göz doktorunuz gözünüzü değerlendirip bazı test ve ölçümler yapacaktır. Bu testlerden biri gözünüze takılacak merceğin gücünün belirlenmesini sağlayacak olan biyometri testidir. Günümüzde bu test lazer teknolojisi içeren bir cihazla yapılarak son derece isabetli sonuçlar alınmaktadır. Bu sayede hastanın gözünü istediğimiz dereceye ayarlayabilmekte ve  katarakt ameliyatı sonrasında gözlükten bağımsız hale getirebilmekteyiz.

Katarakt ameliyatı öncesinde doktorunuz kullandığınız ilaçları sorgulayacaktır. Bu ilaçlardan bazılarını bir süre kullanmamanız  söylenebilir. Ayrıca göz doktorunuz ilaçların kullanımının düzenlenmesiyle alakalı ilgili branş doktoruyla görüşüp dozlarda değişiklik yapabilir. Aksi söylenmedikçe diyabet, tansiyon hastalığı gibi ilaçlarınız mutlaka her zamanki dozunda ve saatinde kullanmalısınız.

Bazı durumlarda göz doktorunuz ameliyattan önce göz damlası kullanmanızı tavsiye edebilir. Bu durumda göz damlalarınızı kullanarak ameliyat gelmelisiniz.

Katarakt Ameliyatının Olacağı Gün Neler İle Karşılaşacağım?

Katarakt ameliyatının olduğu gün hastaneye gelip yatış işlemleri tamamlandıktan sonra ameliyat olacak göz işaretlenecektir. Daha sonra ilgili personel tarafınızdan kol tansiyonu ölçümü yapılacak eğer tansiyonunuz yüksek değerlerde çıkarsa tansiyon düşürücü ilaç verilecektir. Eğer şeker hastalığı hikayeniz varsa kan ölçümü yapılacaktır. Yine gerekirse kan şekerini düşürecek ilaçlar verilebilir.

Bunun dışında heyecanı yüksek hastalara sakinleştirici hap verilebilir. Bu sayede heyecana bağlı tansiyon yükselmeside kontrol altına alınmış olur. Ameliyattan bir iki saat önce ameliyat olacak göze, göz bebeğini büyütecek damlalar konacaktır. Göz bebeğiniz büyüdükten sonra artık gözünüz ameliyata hazır demektir.

Steril ortamda ve ameliyathanede yapılması gereken bir  ameliyattır. Bu sayede enfeksiyon riski minimuma indirilmiş olur. Ameliyathane kurallarına göre, günlük kıyafetleriniz değiştirilecek ve ameliyathane hastanenin vereceği ameliyathaneye uygun kıyafetleri giymeniz istenecektir. Bu aşamadan sonra artık ameliyathaneye inmeye hazırsınız.

Katarakt Ameliyatında Hasta Uyutulur Mu?

Katarakt ameliyatında genellikle genel anestezi (uyutularak anestezi) gerekmez. Fakat hasta çok heyecanlı ve panikse sedasyon dediğimiz damardan sakinleştirici ilaç verilerek uygulanan anestezi tercih edilir. Tercihe göre doktorunuz göz çevresi iğne ile uyuşturucu yapabilir. Pediyatrik (çocuk) katarakt ve travmaya bağlı olgularda ise genel anestezi tercih edilir.

Katarakt Ameliyatından Sonra Ağrı Olur Mu?

Genellikle ameliyat sonrası ağrı olmaz. Bazen gözde hassasiyet, basınç hissi ve hafif yanma ve batma olabilir. Bu tamamen normaldir.

Ameliyat sonrasında nadiren göz tansiyonunda ani yükselme olabilir. Bu durumda göz çevresinde zonklama tarzında ağrı olup mide bulantısı eşlik edebilir. Ağrı genellikle ameliyattan 5-6 saat sonra olur ve sadece 1 gün sürer. Daha sonra tansiyon kendiliğinden düşecek ve ağrı kaybolacaktır. Göz tansiyonunun yükselmesini önlemek için hastalara ameliyat sonrasında kullanmak üzere göz tansiyonu yükselmesini önleyen bir hap verilir.

Ameliyat Sonrasında Yapmam Gerekenler Nelerdir?

Katarakt ameliyatı sonrası gözün kapalı kalma süresi doktorunuzun tercihine göre değişiklik gösterebilir. Bazı hekimler ameliyattan birkaç saat  sonrasında göz bandajının çıkarılması ve damla tedavisine başlanmasını önerirken bazı doktorlar gözün bir gece kapalı kalmasını tavsiye eder. Bu durumda göz bandajı ertesi sabah çıkarılıp göz kontrol edilir ve damlalar kontrolden sonra başlanır. Göz damlalarının amacı gözünüzün mikrop kapmasını ve ameliyata bağlı iltihap gelişmesini önlemektir. Bu sayede gözünüz daha hızlı iyileşecektir.

Ameliyat sonrası yanma batma gibi şikayetler tamamen normal olup bir süre sonra kendiliğinden azalacaktır. Katarakt ameliyatından 1-2 gün sonra sonra görme artışı olur. Bir ay sonunda görme maksimum seviyesine ulaşması beklenir.  Katarakt göze giren ışık miktarını azalttığından, katarakt alındıktan sonra göze giren ışık miktarında artış olur. Bu sebeple ameliyat sonrasında renkler daha canlı ve ortam daha parlak görünür. Bazen bu durum hasta tarafından ‘ışıklar çok parlak’ veya ‘renkler bir değişik görülüyor’ şeklinde tanımlanır. Bu durum tamamen normal olup kısa sürede alışacaksınız.

  Ameliyat sonrası yapmanız ve yapmamanız gerekenler;

• Doktorunuzun tavsiye ettiği şekilde damlalarınızı düzenli kullanmak.
• Göze su kaçırmamak.
• Ameliyatlı gözünüzü bastırarak kaşımamak.
• Ağır şeyler kaldırmak veya ağır egzersiz yapmak.
• Işık çakması, sinek uçuşmaları gibi şikayetler yeni başladıysa ve,
• Ani görme azalması, şiddetli ağrı, göz kapaklarında şişme, aşırı kızarıklık gibi şikayetler olursa doktorunuzla iletişime geçmek.

Katarakt Ameliyatı Sonrası Kontroller Ne Sıklıkta Olur?

Katarakt ameliyatından sonra kontroller genellikle 1. gün, 1. hafta ve 1. ayda olur. Birinci ay sonunda iyileşme tamamlanmış olur. Son kontrolde doktorunuz göz numaralarınızı kontrol edecek ve eğer gözünüz iyileşmiş ise göz damlalarını kesecektir.

Katarakt Ameliyatı Riskli Mi?

Tüm ameliyatlar içinde başarı oranı ve hasta memnuniyeti en yüksek ameliyatlardan biridir. Standart bir ameliyatta risk oranı son derece düşüktür. Genel başarı oranı %95 civarındadır. Fakat her ameliyat işlemi gibi katarakt ameliyatında da bazı riskler bulunmaktadır. Bunlar;

• İyileşme sürecinin uzaması
• Mikrop kapması
• Retinada ödem
• Görme azalması
• Mercekte kayma
• Göz tansiyonu yükselmesi
• Işık kamaşmaları
• Kanama gibi sayılabilir.

Bu yan etkiler zamanında müdahale ile tedavi edilebilir ve hasta net görüşe tekrar kavuşur.

Bunlar dışında katarakt ameliyatı sonrası merceğin yerleştirildiği zar gibi yapı yıllar içinde matlaşabilir. Bu durum tüm katarakt hastalarında gelişme ihtimali olan normal bir olaydır. Gözünüz yılda bir kez doktorunuz tarafından kontrol edilecek ve kapsül beyazlaşması tespit edildiğinde YAG Lazer denen bir işlemle poliklinik ortamında bir iki dakikada düzeltilecektir. Görmeniz tekrar eski netliğine kavuşacaktır. 

Katarakt Ameliyatı Fiyatları 2025

Katarakt ameliyatı fiyatları etkileyen faktörler; uygulanacak anestezi çeşidi, ameliyatta kullanılan malzeme ve ekipman, takılacak göz içi merceğin özellikleri ve markası, ve ameliyatın yapılacağı hastanedir. Ayrıca gözdeki ek problemler, ameliyatın zorluk derecesi ve ameliyatta uygulanacak ek işlemler de ameliyat fiyatı üzerinde belirleyici olacaktır. Katarakt ameliyatı fiyatları 2025 yılı hakkında bilgi almak için uzman danışmanlarımıza danışınız.

Sık Sorulan Sorular

Göz Katarakt Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Göz katarakt ameliyatı genellikle  30 dakika sürer, ancak hastanede hazırlanmak ve iyileşmek için birkaç saat geçirilebilir. Modern yöntemlerle kataraktlı lensin hızla çıkarılması ve yerine yapay bir lensin yerleştirilmesi, ameliyat süresinin bu kadar kısa sürmesinin nedenidir. İşlem lokal anestezi altında gerçekleştirildiğinden hasta ağrı yaşamaz ve aynı gün taburcu olabilir. Hastanın göz yapısı, kataraktın derecesi ve cerrahın deneyimi ameliyat süresini biraz etkiler. Bu ameliyat kısa sürede yapılmasına rağmen, başarısı için doktorun tavsiyelerine uymak önemlidir.

Yaşlılarda Katarakt Ameliyatı Riskleri

Katarakt ameliyatı genellikle yaşlı insanlar için güvenlidir, ancak diğer cerrahi işlemler gibi bazı riskler taşır. Gözler yaşlandıkça daha hassas hale gelir ve iyileşme daha uzun sürebilir. Ameliyat sonrası enfeksiyon, retina dekolmanı ve göz içi basıncı artışı gibi komplikasyonlar nadir de olsa ortaya çıkabilir. Ayrıca, diyabet ve yüksek tansiyon gibi sağlık sorunları genellikle yaşlı insanlarda bulunabileceğinden, bu sorunlar ameliyatın riskini artırabilir.

Yaşlı insanlarda anesteziye bağlı riskler biraz daha yüksektir, ancak katarakt ameliyatı genellikle lokal anestezi kullanılarak yapıldığından bu riskler minimumda tutulur. Ameliyat sonrası bakım ve cerrahın deneyimi, bu risklerin en aza indirilmesinde çok önemlidir.